دراسه التضاد ودورها فی تفسیر القرآن الکریم (معتمده علی تفسیر التبیان للشیخ الطوسی والمیزان للعلامه الطباطبائی)

نویسندگان

زهرا فرید

دانشگاه الزهرا دانشکده ادبیات گروه عربی محمود شکیب

استاد دانشگاه علوم وتحقیقات تهران

چکیده

إنّ الخطوه الأولی للوصول إلی معارف القرآن الکریم العمیقه هی معرفه معانی الألفاظ الموجوده فیها نحو الأضداد وهی التی تعدّ قسما من المشترک اللفظی أو متعدده المعانی تطلق علی ألفاظ تتصرف إلی معنیین متضادین؛ وبما أن لها دور هام فی تفسیر الآیات وترجمتها فقد وقعت من القدیم محل اهتمام المفسرین. حصولاً علی تفسیر واضح عن هذه الکلمات التی تحمل معنیان متضادان خاصه فی الآیات القرآنیه، علینا أن نطلع علی رؤیه المفسرین واللغویین الخبراء الذین یقدّمون تفسیرا وافیاً معتمدا علی الشواهد. یحاول هذا المقال أن یدرس هذه الظاهره، حیث یعرض أولاً موجزا عن خلفیه الأضداد ووجهات النظر المختلفه عن وجود هذه الألفاظ فی اللغه العربیه والقرآن الکریم، ثم ینتقل إلی معالجه هذه الظاهره اللغویه التی لا یمکن انکارها، فی تفسیر التبیان للشیخ الطوسی والمیزان للعلامه الطباطبایی. جاءت فکره هذا البحث بسبب إیماننا بأهمیه هذین التفسیرین وکثره المباحث اللغویه فیهما ومن ثم اهتمام کلا المفسرین إلی مکانه هذه الألفاظ فی تفسیر الآیات القرآنیه. من أهم النتائج التی توصلت إلیها المقاله هی: إثبات وجود ظاهره الأضداد فی اللغه العربیه والقرآن الکریم من قبل هذین المفسرین، واستخدام معانی هذه الکلمات المتضاده فی تفسیر الآیات، واتساع دائره البحث لظاهره الأضداد فی التبیان بالنسبه إلی تفسیر المیزان. وکذلک اهتمام کلا المفسرین بعوامل ظهور ظاهره الأضداد فی اللغه.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

دراسة التضاد ودورها فی تفسیر القرآن الکریم (معتمدة علی تفسیر التبیان للشیخ الطوسی والمیزان للعلامة الطباطبائی)

إنّ الخطوة الأولی للوصول إلی معارف القرآن الکریم العمیقة هی معرفة معانی الألفاظ الموجودة فیها نحو الأضداد وهی التی تعدّ قسما من المشترک اللفظی أو متعددة المعانی تطلق علی ألفاظ تتصرف إلی معنیین متضادین؛ وبما أن لها دور هام فی تفسیر الآیات وترجمتها فقد وقعت من القدیم محل اهتمام المفسرین. حصولاً علی تفسیر واضح عن هذه الکلمات التی تحمل معنیان متضادان خاصة فی الآیات القرآنیه، علینا أن نطلع علی رؤیة الم...

متن کامل

بررسی تطبیقی تأویل در تفسیر صافی و تفسیر القرآن الکریم

واژه تأویل در تفاسیر عرفانی و اثری نقش پررنگی دارد. در بین تفاسیر اثری، تفسیر فیض کاشانی به دلیل اشتمال آن بر تأویلات ائمه(ع) و به طور محدود تأویلات خود فیض از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در بین تفاسیر عرفانی نیز تفسیر منسوب به ابن عربی مشتمل بر تأویلاتی است که منطبق بر معنا و مفهوم تأویل در حوزه عرفانی است. مقایسه این دو اثر از جنبه مفهومی و و روشی می‌تواند در روشن‌...

متن کامل

بررسی تطبیقی تأویل در تفسیر صافی و تفسیر القرآن الکریم

واژه تأویل در تفاسیر عرفانی و اثری نقش پررنگی دارد. در بین تفاسیر اثری، تفسیر فیض کاشانی به دلیل اشتمال آن بر تأویلات ائمه(ع) و به طور محدود تأویلات خود فیض از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در بین تفاسیر عرفانی نیز تفسیر منسوب به ابن عربی مشتمل بر تأویلاتی است که منطبق بر معنا و مفهوم تأویل در حوزه عرفانی است. مقایسه این دو اثر از جنبه مفهومی و و روشی می‌تواند در روشن‌...

متن کامل

دراسه فی استخدام الاشتغال فی القرآن الکریم

یعتبر أسلوب الاشتغال -بوصفه باب من أبواب النحو- أحد الأسالیب البیانیه الذی استعمل فی القرآن الکریم، وهو یعنی أن یتقدّم اسم ثم یذکر عامل عمل فی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو فی اسم مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو عمل فی اسم متبوع لتابع مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم. أحکام الاشتغال کثیره مع أن هذا الأسلوب استعمل فی القرآن 43 مره، وقد اتفق علی کون هذا الأسلوب اشتغالاً فی سبعه، ولا توجد نماذج لأکثر وجو...

متن کامل

بررسی تطبیقی تأویل در تفسیر صافی و تفسیر القرآن الکریم

واژه تأویل در تفاسیر عرفانی و اثری نقش پررنگی دارد. در بین تفاسیر اثری، تفسیر فیض کاشانی به دلیل اشتمال آن بر تأویلات ائمه(ع) و به طور محدود تأویلات خود فیض از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در بین تفاسیر عرفانی نیز تفسیر منسوب به ابن عربی مشتمل بر تأویلاتی است که منطبق بر معنا و مفهوم تأویل در حوزه عرفانی است. مقایسه این دو اثر از جنبه مفهومی و و روشی می تواند در روشن شدن مفهوم تأویل در این دو ح...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
الجمعیه الایرانیه للغه العربیه و آدابها فصلیه محکمه

جلد ۱۲، شماره ۴۱، صفحات ۱۰۳-۱۲۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023